Gładź szpachlowa – rodzaje i wybór

Gładź szpachlowa na rynku pojawiła się kilkanaście lat temu jako alternatywa dla tynku. Obecnie jest popularnym materiałem budowlanym pozwalającym na jednolite wykończenie powierzchni ścian i sufitów. Jakie są rodzaje gładzi szpachlowej? Jak wybrać odpowiednią gładź do wyrównywania i wygładzania podłoża?

Czy trzeba stosować gładź szpachlową?

Większość tynków wewnętrznych cechuje się nierówną, piaskową i szorstką strukturą.

Przy stosowaniu nawet najlepszej jakości tynków jednowarstwowych zacieranych na mokro nie uzyskamy tak gładkiej powierzchni, jak w przypadku gładzi.

Bez względu na to, czy mamy do czynienia ze ścianą w starym budownictwie, czy w mieszkaniu w stanie deweloperskim, nakładanie gładzi szpachlowej i szlifowanie powierzchni zazwyczaj jest konieczne do estetycznego wykończenia ścian.

Poza tym gładź szpachlowa nie tylko poprawia estetykę, ale wzmacnia podłoże. Gładka, wyrównana i pozbawiona chropowatości powierzchnia, sprzyja łatwej aplikacji farb ściennych i tapet.

Gdzie stosowana jest gładź szpachlowa?

Gładź szpachlowa może być używana do wykańczania różnych powierzchni, którym chcemy nadać jednolitą i nieskazitelną powłokę. W zależności od jej składu i zastosowania może być wykorzystywana do wyrównywania i wygładzania:

• tynków wewnętrznych: wapiennych, cementowych, gipsowych, polimerowych itd.;
• różnego typu podłoży budowlanych: betonu lanego i fabrykowanego, bloczków betonowych, płyty g-k (przy standardzie standard wykończenia Q4), jak również płyt OSB;
• powierzchni po usunięciu starych warstw: tapet, farby (emulsyjne, olejne, ftalowe), boazerii itp.

Jakie są rodzaje gładzi?

Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów gładzi, które różnią się konsystencją i składem mieszanki. Z tego powodu wybór gładzi szpachlowej, dostosowanej do potrzeb niekiedy nastręcza trudności.

Gładzie szpachlowe dostępne są jako: gładzie gotowe (polimerowe lub dyspersyjne) i gładzie sypkie.

• Gładzie gotowe sprzedawane są w wiaderkach w formie gotowych do użycia, rozrobionych mas.
• Gładzie sypkie, jak łatwo można się domyślić, mają formę proszku i sprzedawane są w workach. Wymagają odpowiedniego rozrobienia przed aplikacją na powierzchnię. Wśród gładzi proszkowych oferowane są: gładzie wapienne, gipsowe i cementowe.

Gładzie gipsowe

Gładź gipsowa należy do najpopularniejszych mas szpachlowych stosowanych do wykańczania ścian. Stanowi mieszankę gipsu syntetycznego lub naturalnego o drobnej granulacji. Nadaje powierzchni gładką, jednolitą strukturę.

Gładź gipsowa syntetyczna ma formę proszku, który można nakładać ze ściany dopiero po rozdrobnieniu z wodą. Zaletą syntetycznej gładzi jest większa wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne.

Gładź bazująca na gipsie naturalnym sprzedawana jest w formie gotowej do użycia mieszanki. Jej odcień jest jaśniejszy, ale cechuje się dłuższym czasem wiązania i mniejszą odpornością na czynniki zewnętrzne.

Gładź gipsowa może być stosowana na wszystkich powierzchniach, które zostały wykonane z cementu, betonu, a także na płytach kartonowo-gipsowych. Nie wolno jej nakładać na metalowe elementy i rury ze względu na to, że gips przyspiesza proces korozji.

Gładzie cementowe

Gładzie cementowe stanowią połączenie białego cementu, wypełniaczy mineralnych, a także różnego typu dodatków, które wpływają na przyczepność oraz komfort pracy. Sprzedawane są w formie suchej (proszek). Przed zastosowaniem należy je w odpowiedniej proporcji rozrobić z wodą.

Niewątpliwą zaletą gładzi cementowych jest ich wysoka odporność na działanie czynników atmosferycznych i wilgoci. Z tego względu może być stosowana zarówno we wnętrzach, jak i na zewnątrz budynków.

Powierzchnie wykończone gładzią cementową nie mają takiej gładkości jak gipsowe. Nie wymagają jednak szlifowania, co znacznie skraca czas pracy.

Gładzie cementowe nie są tak popularnym materiałem, jak gładzie gipsowe, ale można je znaleźć w katalogach kilku producentów.  Kerakoll ma w swojej ofercie dwa rodzaje gładzi cementowych:

• Rasobuild Eco Top Fino przeznaczoną do nakładania na trudne powierzchnie, nawet na stare okładziny z płytek ceramicznych
• Rasobuild Eco Extrafino o bardzo drobnym uziarnieniu, dedykowaną do wykonywania ostatecznych warstw pod farby, również w pomieszczeniach o dużej wilgotności (łazienki, natryski itp.).

Gładzie wapienne

Ten rodzaj gładzi wykorzystuje wiążące właściwości wapnia. Stanowi mieszankę specjalnie wyselekcjonowanych składników mineralnych, białego cementu, kruszyw i mączki. Gładź wapienna cechuje się wyjątkowo jasnym odcieniem bieli, dlatego idealnie nadaje się jako baza pod malowanie ścian. Wśród zalet wapiennej gładzi należy wymienić doskonałą przepuszczalność powietrza i zdolność do akumulacji pary wodnej. Cechuje się właściwościami antykorozyjnymi. Gładzi wapiennej, z uwagi na jej wysoki współczynnik pH ≥ 12 nie lubią też grzyby i pleśnie.

Gładź wapienną można nakładać techniką „mokro na mokro”. Drugą warstwę nakłada przed wyschnięciem poprzedniej.

Z uwagi na swoje parametry gładzie wapienne mogą być stosowane zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynków. Doskonale sprawdzą się w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności i  słabo wentylowanych jak łazienki, kuchnie czy piwnice.

Gładzie polimerowe (gotowe)

Gładzie polimerowe są coraz częściej wykorzystywane do remontów i prac wykończeniowych w budynkach. Stanowią mieszankę dyspersji polimerowej, składników mineralnych, wody i dodatków, które poprawiają jej konsystencję i obrabialność. Sprzedawane są w formie gotowej masy, która może być od razu wykorzystana na podłoże.

Gładzie polimerowe zdobywają coraz większą popularność. Cechują się bardzo dobrą odpornością na działanie czynników zewnętrznych, w tym działania wilgoci i ciepła, a także uszkodzenia mechaniczne. Z uwagi na dużą elastyczność są odporne na pękanie.

Podobnie jak gładzie, cementowe mogą być wykorzystywane w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności (łazienka czy kuchnia). Uzyskanie gładkiej powierzchni wymaga szlifowania.

Gładzie polimerowe są niezwykle wygodne w aplikowaniu na podłoże. Łatwo się rozprowadzają i cechują się wysoką obrabialnością.

Można je nanosić manualnie i maszynowo. Grubość po nałożeniu wynosi od 1 do 3 mm.

Co brać pod uwagę przy wyborze gładzi szpachlowej?

Wybór odpowiedniej gładzi szpachlowej zależy m.in. od efektu, jaki chcemy osiągnąć, a także warunków, jakie panują w pomieszczeniu.

Należy wziąć pod uwagę:

• lokalizację (wewnątrz/ na zewnątrz budynku);
• wilgotność powietrza;
• materiał podłoża (tynki, podłoża cementowo-wapienne itp.);
• parametry podłoża (podłoże nasiąkliwe i mało nasiąkliwe);
• zastosowanie (np. spoinowanie płyt gipsowych).

W razie wątpliwości należy dokładnie przeczytać wytyczne producenta, aby upewnić się do jakiego typu podłoża przeznaczona jest konkretna gładź wykończeniowa.